การสอนเพื่อความเข้าใจ: การออกแบบการเรียนรู้แบบย้อนกลับ


การกำหนดจุดหมายที่พึงประสงค์ในการสอนเพื่อความเข้าใจครูจะพิจารณาว่านักเรียนมีความรู้พื้นฐานที่เป็นสิ่งที่มีคุณค่าและน่าจะรู้อะไรบ้างแล้วจากนั้นกำหนดขอบข่ายให้แคบลงว่านักเรียนควรมีสิ่งที่จำเป็นต้องรู้และจำเป็นต้องทำนักเรียนควรทำความเข้าใจในเรื่องใดและควรทำอะไรได้บ้างควรมีความเข้าใจที่ยั่งยืนอะไรบ้างครูจะต้องพิจารณาวิธีการประเมินซึ่งจะสะท้อนให้เห็นว่ากิจกรรมการเรียนการสอนจะต้องลุ่มลีกกว่าที่ผ่านมาเป็นอย่างมาก (ระบุหลักฐานและเกณฑ์ในการประเมินผลชัดเจน) จึงจะสามารถพัฒนาให้เกิดความเข้าใจในระดับที่ลึกซึ้ง
         การออกแบบการเรียนรู้แบบย้อนกลับ (Backward Design)
          Wiggin ได้เสนอเสนอกระบวนการออกแบบการเรียนรู้ที่ย้อนกลับจากจุดหมายการเรียนรู้และมาตรฐานที่กำหนดไว้โดยเริ่มจากจุดหมายการเรียนรู้ที่พึงประสงค์จากนั้นจึงออกแบบพลักสูตรออกแบบแผนการจัดการเรียนรู้และออกแบบการประเมินผลการเรียนรู้ไปพร้อม ๆ กันเริ่มจากเจะวิเคราะห์ตั้งแต่ช่วงแรกของการออกแบบหลักสูตรว่าหากนักเรียนบรรลุจุดหมายที่กำหนดไว้จะต้องพิจารณาจากสิ่งใดหรือจากหลักฐานอะไรจึงจะถือว่านักเรียนได้เกิดความเข้าใจในระดับที่พึงประสงค์วิธีการนี้จะช่วยให้ครูมีความชัดเจนในเรื่องจุดหมายและออกแบบให้มีความสอดคล้องกันระหว่างกิจกรรมการเรียนการสอนและจุดหมายที่พึงประสงค์การออกแบบแบบย้อนกลับ (blackward design) จะมี 3 ขั้นตอนดังนี้
          1 การกำหนดจุดหมายในการจัดการเรียนรู้
          2 การกำหนดหลักฐานที่แสดงว่านักเรียนได้บรรลุจุดหมายการเรียนรู้ที่กำหนดไว้
          3 การวางแผนจัดประสบการณ์การเรียนรู้

         การกำหนดจุดหมายในการจัดการเรียนรู้
          ผู้สอนจะพิจารณาว่าผู้เรียนมีความรู้พื้นฐานที่เป็นสาระสำคัญและรู้อะไรแล้วกำหนดขอบข่ายว่านักเรียนจำเป็นต้องรู้สาระอะไรและจะต้องทำอะไรได้ผู้เรียนควรทำความเข้าใจในเรื่องไตควรทำอะไรได้บ้างและควรมีความเข้าใจที่ลุ่มลึกและยั่งยืนในเรื่องใด Wipein ได้เสนอเกณฑ์พิจารณากำหนดจุดหมาย 4 ประการ ได้แก่
          1. จุดหมายในการจัดการเรียนรู้นั้นเป็นประเด็นหลักที่จะมีคุณค่านอกบริบทการเรียนการสอนในห้องเรียนหรือไม่ความเข้าใจที่ยั่งยืนต้องไม่เป็นเพียงข้อมูลหรือทักษะเฉพาะเรื่องเท่านั้นแต่จะต้องเป็นเรื่องหลักประเด็นหลักที่สามารถนำไปปรับประยุกต์ในสถานการณ์อื่นๆนอกห้องเรียน
          2. จุดหมายในการจัดการเรียนรู้นั้นเป็นหัวใจของศาสตร์ที่เรียนหรือไม่นักเรียนควรมีโอกาสผ่านกระบวนการของศาสตร์นั้น ๆ เพื่อจะได้เรียนรู้ว่าองค์ความรู้ในศาสตร์นั้นๆเกิดขึ้นได้อย่างไร
          3. จุดหมายในการจัดการเรียนรู้นั้นต้องมีการดูแลเป็นพิเศษเพื่อให้นักเรียนมีความเข้าใจเพียงใดมีเนื้อหาสาระเป็นจำนวนมากที่ซับซ้อนยากและเป็นนามธรรมเป็นที่นักเรียนจะเข้าใจได้ด้วยตนเองหัวข้อเหล่านี้ควรได้รับการดูแลเป็นพิเศษและควรบรรจุในการเรียนการสอนมากกว่าเนื้อหาที่เข้าใจง่ายที่นักเรียนอาจเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง
          4. จุดหมายในการจัดการเรียนรู้นั้นเอื้อต่อการมีส่วนร่วมของนักเรียนมีหลายหัวข้อหลายกิจกรรมที่นักเรียนสนใจตามวัยอยู่แล้วสามารถเลือกมาใช้เพื่อเป็นประตู "ไปสู่เรื่องอื่นที่ใหญ่กว่าหากสามารถเชื่อมโยงเรื่องที่เรียนไปสู่เรื่องที่นักเรียนสนใจจะช่วยทำให้นักเรียนศึกษาค้นคว้าต่อเนื่องด้วยตนเองต่อไป
การวางแผนการจัดการเรียนรู้
          เมื่อมีความชัดเจนเกี่ยวกับจุดหมายการเรียนรู้และหลักฐานที่เป็นรูปธรรมแล้วผู้สอนสามารถเริ่มวางแผนการจัดการเรียนรู้ได้โดยอาจตั้งคำถามดังต่อไปนี้
          ความรู้และทักษะอะไรจะช่วยให้นักเรียนมีความสามารถตามจุดหมายที่กำหนดไว้
          กิจกรรมอะไรจะช่วยพัฒนานักเรียนไปสู่จุดหมายดังกล่าว
          สื่อการสอนซึ่งจะเหมาะสมสำหรับกิจกรรมการเรียนรู้ข้างต้น
          การออกแบบโดยรวมสอดคล้องและลงตัวหรือไม่

ความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้